رودیگِر اشمیت زبانشناس و ایرانشناس متولد شهر وورتسبورگ اهل آلمان است. وی در سال ۱۹۵۸ میلادی در دانشگاه وورتسبورگ به تحصیل در رشتهٔ زبانشناسی تطبیقی زبانهای هندواروپایی، هندوایرانی، و زبانشناسی کلاسیک پرداخت.
او معتقد بود زبان نهاوندی و گفتار مردم شهر نهاوند نزدیکرین زبان به زبان پارسی میانه است.
حقیقت ماجرا اینجاست چون زبان نهاوندی همان زبان دری پهلوی است یا همان پارسی معیار است از نگاه زبان شناسی می توان گفت گویش نهاوندی شعبهای از شاخه جنوب غربی زبان «فارسی میانه» است که خود منشعب از «فارسی باستان» است و نهایتاً به «زبان های ایرانی» می رسد که آن هم از دسته «زبان های هند و اروپایی» است.
پس به هیچ عنوان زبان نهاوندی لُری و یا لَکی محسوب نمیشود.
در بررسی واژگان زبان نهاوندی و واژگان زبان دَری زرتشتی که در ایران زرتشتیان با آن زبان بایکدیگر گفتگو میکنند واژههایی بسیاری میبینیم که به یکدیگر شباهت دارند و همچنین در میان این واژگان وقتی با زبان محاوره پهلوی در دوران ساسانیان آنها را بررسی میکنیم میبینیم که زبان نهاوندی بیشترین شباهت را به زبان ساسانیان دارد.
پیشسنه تاریخی نهاوند به گواه تاریخی به 3000 سال پیش از میلاد باز میگردد اما استرابون نهاوند را به عنوان شهری یاد میکند که توسط داریوش بزرگ تأسیس شده است.
اما در روستای گیان (کیانیان) در نهاوند در تپهای که در آن واقع شده است خواستگاه بومیان ایران بوده است و تمدنی 15000 ساله از خود بر جای گذاشته اند.
اما در افسانههای بومی نقل شده که این سرزمین جایگاه کیانیان نخستین پادشاهان ایران بوده است و بزرگانی چون کاوه آهنگر نیز از این سرزمین زاده شده و در این سرزمین درفشکاویانی را برافراشته اند.
البته قصهها و ایین نشان های تاریخی که سینه به سینه نقل میشوند بی دلیل نیست چون هزاران سال بعد خاندان کارن که خاندان ایرانی از تبار پارتی (پهلوی) و یکی از هفت خاندان ممتاز ایران باستان بودند و مقر این خاندان در نهاوند بود و اعضای خاندان کارن در ساختار اداری دولت ساسانی در دورههای متعدد آن از رتبه قابل توجهی برخوردار بودند ادعا میکردند که تبارشان از کارن، و فرزند کاوه آهنگر اسطورهای است.
نهاوند مرکز ایالت پهله (پهلوی) در زمان ساسانیان بوده اما پیش از آن همواره در طول تاریخ شاهد فراز و فرودهای زمان بوده است و همواره برای فتح ایران مرکز مهمی به شمار میآمده است.
شهر نهاوند درطول تاریخ به نامهای متعددی یاد شدهاست.
نِهاوند(Nehāvand) از ۲۰۰۰ پیش از میلاد تا اکنون
نیهاوند(Nihāwand.Nihāvand) از ۲۰۰۰ پیش از میلاد تا ۱۲۵۸میلادی
لائودیسه(Laodicea.Laodikeia) از۳۳۰ پیش از میلاد تا ۶۴۰ میلادی
نیفواندا (Niphaunda) از۳۳۰ پیش از میلاد تا ۶۴۰ میلادی
نِماوند (Nemavand) از۳۳۰ پیش از میلاد تا ۶۴۰ میلادی
ماه دینار (ماه بصره)(Māh al-Ḅasra) از ۶۳۲ میلادی تا۷۵۰ میلادی
زبان نهاوندی تا سی سال پیش نیز در آن شهر نیز گفتگو میشده است و امروز با توجه به مهاجرت روستاییان به شهر و پر تعداد بودن آنها و مهاجرت نهاوندی ها به شهرهای بزرگتر این زبان باستانی در خطر انقراض قرار گرفته است و تنها این زبان در میان مردمان اصیل نهاوندی گفت و شنود میشود.